RIRS- małoinwazyjne leczenie kamicy nerkowej.
RIRS (retrograde intrarenal surgery) to nowoczesna, małoinwazyjna metoda leczenia kamicy nerkowej. Dzięki giętkiemu instrumentowi-wprowadzanemu przez cewkę moczową, pęcherz i moczowód, można dotrzeć do wnętrza nerki i skruszyć laserem znajdujące się tam kamienie.
Metoda RIRS ma zastosowanie również w diagnostyce i leczeniu guzów górnych dróg moczowych.
Przygotowanie do zabiegu RIRS
Typowo do zabiegu RIRS kwalifikuje się pacjentów z kamieniami nerkowymi śr. do 2cm, po nieskutecznym leczeniu metodą ESWL. W literaturze medycznej pojawiają się liczne doniesienia o leczeniu większych kamieni metodą RIRS (3 a nawet 4 cm). Nie mniej jednak Europejskie Towarzystwo Urologiczne zaleca w takich przypadkach zabieg PCNL jako metodę pierwszego wyboru.
Przed zabiegiem RIRS zaleca się wykonanie 3-fazowej tomografii komputerowej brzucha i miednicy. Badanie to jest pomocne w określeniu ilości, wielkości i twardości kamieni oraz ich lokalizacji w nerce. Tomografia pozwala również na ocenę anatomii dróg moczowych i zaplanowanie zabiegu.
Wymagane jest wykonanie posiewu moczu by wykluczyć aktywną infekcję układu moczowego.
Część urologów 2-3 tygodnie przed zabiegiem RIRS zakłada do moczowodu cewnik DJ by ułatwić sobie później wprowadzenie instrumentu.
Jak przed każdym zabiegiem w znieczuleniu wymagana jest konsultacja anestezjologiczna i wykonanie badań laboratoryjnych. Mogą być konieczne inne konsultacje specjalistyczne w zależności od stanu zdrowia pacjenta.
Jak przebiega zabieg RIRS?
Pacjent zostaje znieczulony regionalnie ( „od pasa w dół”) lub ogólnie („narkoza”). Leży w pozycji ginekologicznej.
Na początku urolog opróżnia pęcherz przy pomocy cewnika moczowego. Następnie, przez cewkę moczową, wprowadza do pęcherza instrument z kamerą. Ocenia pęcherz moczowy i odnajduje ujście moczowodu. W kolejnym kroku wprowadza przez ujście do nerki miękki drut prowadzący tzw. guidewire, pomocny w kolejnych etapach. Położenie drutu w nerce ocenia robiąc zdjęcie rentgenowskie.
Kolejny etap zabiegu może odbyć się na kilka sposobów, w zależności od preferencji lekarza operującego.
- Lekarz po drucie wprowadza do górnego odcinka moczowodu tzw. pochewkę dostępową. Pozostaje ona przez cały czas trwania zabiegu i pozwala na swobodne wprowadzanie i wyciąganie giętkiego instrumentu.
- Wprowadza giętki urs do nerki po drucie prowadzącym
- Poszerza moczowód sztywnym instrumentem przed wprowadzeniem giętkiego ureterorenoskopu (f-URS).
Po wprowadzeniu instrumentu lekarz dokonuje inspekcji miedniczki i kielichów nerkowych w poszukiwaniu kamieni i innych zmian patologicznych. Wykorzystanie giętkiego ureterenoskopu pozwala zazwyczaj na dotarcie do wszystkich zakamarków nerki.
Po rewizji urolog przystępuje do kruszenia kamieni przy pomocy włókna laserowego.
Po fragmentacji złogów dokonywana jest ponowna inspekcja wnętrza nerki w poszukiwaniu większych fragmentów lub uszkodzeń UKM.
RIRS- inspekcja układu kielichowo-miedniczkowego nerki.
RIRS- laserowa litotrypsja złogu w nerce.
Po zabiegu w nerce i moczowodzie pozostawiany jest cewnik DJ (czytaj więcej). Ma on na celu zabezpieczenie właściwego odpływu moczu z nerki.
RIRS- powikłania
RIRS- jak każda metoda leczenia kamicy, niesie ryzyko wystąpienia powikłań. Najszczęściej objawy ograniczają się do przedłużonego krwiomoczu,bólu wywołanego rozciągnięciem moczowodu lub nietolerancją cewnika DJ.
Powikłania po RIRS obejmują także:
- zakażenie układu moczowego (4,4%)*
- krwiomocz
- uszkodzenie ściany moczowodu i/lub układu kielichowo-miedniczkowego
- urosepsa (0,7%)*
*Myths and realities: Infectious complications after endoscopic
surgery of urinary stones
Dr. Riccardo Bartoletti, Dr. Tommaso Cai, Dr. Jacopo Durante
U odpowiednio zakwalifikowanych pacjentów małoinwazyjne leczenie kamicy metodą RIRS pozwala na osiągnięcie świetnych rezultatów przy relatywnie niższym ryzyku powikłań w stosunku do innych metod endoskopowych.